ข้อมูลมือหนึ่ง
เมื่อผู้เขียนเรียนวิชาการสื่อสารในมหาวิทยาลัยเป็นครั้งแรกตอน 30 ปีก่อน ชั่วโมงแรกที่เรียน อาจารย์เริ่มด้วยการให้เล่นเกมบอกต่อ คือ ให้กระดาษซึ่งเขียนประโยคว่า « บ้านนายขวัญอยู่ทางฝั่งขวาของแม่น้ำโขงใกล้ๆกับร้านขายลาบ » และให้กระซิบบอกต่อๆกัน ได้ 1 ครั้ง ขัอมูลถูกส่งผ่านนักศึกษาร่วม 30 คน คนสุดท้าย ต้องเป็นคนเขียนสิ่งที่ตนได้รับฟังมา และ เขียนว่า « บ้านนายขวัญอยู่ข้างร้านลาบริมฝั่งแม่น้ำโขง »
สิ่งที่อาจารย์ต้องการให้นักศึกษาตระหนักจากเกมนี้ก็คือ การส่งต่อข้อมูลผ่านตัวกลางจะทำให้ข้อมูลคลาดเคลื่อน ดังจะเห็นได้ว่า ข้อมูลเรื่องที่ตั้งของบ้านที่อยู่ทางฝั่งขวาของแม่น้ำโขงหายไป และ บ้านนายขวัญซึ่งอยู่ใกล้ๆ ก็ย้ายที่มาอยู่ข้างร้านลาบ การสื่อสารที่จะให้ข้อมูลได้แม่นยำเที่ยงตรงที่สุดจึงควรเป็นข้อมูลที่ไม่ผ่านตัวกลาง
จากประสบการณ์ในการทำงาน มีบ่อยครั้งที่ได้รับการสอบถามข้อมูลจากนักศึกษา เรื่องการติดต่อดำเนินการกับหน่วยงานต่างๆในฝรั่งเศส อาทิเช่น « ผมเป็นนักศึกษา ป.เอก อยู่ในฝรั่งเศส จะต้องไปประชุมวิชาการที่อเมริกา อยากทราบว่าจะต้องดำเนินการขอวีซ่าอเมริกันอย่างไรครับ » « หนูเป็นนักเรียนไทยในฝรั่งเศสค่ะ คุณแม่หนูได้วีซ่ามาอยู่กับหนู 6 เดือน แล้วถูกล้วงกระเป๋า พาสปอร์ตหาย จะขอหนังสือเดินทางใหม่ได้ยังไงคะ แล้วคุณแม่จะมีปัญหากับ OFII ไหมคะ » ซึ่งผู้ที่ถามมาทั้ง 2 รายนี้ ไม่มีปัญหาในการอ่าน ฟัง ภาษาท้องถิ่น หรือ ภาษาอังกฤษ ไม่เหมือนกับผู้ตกทุกข์ได้ยากบางราย ที่ไม่สามารถใช้ภาษาท้องถิ่น หรือ ภาษาอังกฤษได้ จำเป็นต้องมีคนแปลให้ฟัง
สิ่งที่ผู้เขียนขอแนะนำเพื่อประโยชน์ของตัวท่านเองคือ การศึกษาข้อมูลจากแหล่งข้อมูลมือหนึ่ง ดังตัวอย่างที่ถามมานี้ แหล่งข้อมูลมือหนึ่งคือ เว็บไซต์ของสถานทูตอเมริกัน เว็บไซต์ของสถานทูตไทย กรุงปารีส และเว็บไซต์ของ OFII ด้วยเหตุที่ว่า องค์กรเหล่านี้คือองค์กรที่เป็นผู้ออกเอกสารที่ท่านต้องการ และเป็นผู้กำหนดขั้นตอนในการดำเนินการรวมถึงเอกสารที่ท่านต้องยื่นใช้ในการร้องขอ ซึ่งรายละเอียดเหล่านี้ สามารถปรับเปลี่ยนได้ตลอดเวลา การติดต่อแหล่งข้อมูลมือหนึ่งจึงทำให้ได้ข้อมูลที่ถูกต้องแม่นยำ และ เป็นปัจจุบันมากที่สุด
บทสนทนาที่คัดลอกมาข้างล่างนี้ มาจากเหตุการณ์จริงที่เกิดขึ้นที่ Préfecture แห่งหนึ่งชานกรุงปารีส
เจ้าหน้าที่ Préfecture : เอกสารที่คุณนำมาไม่ถูกต้อง ไม่ครบถ้วน ขอให้นำมายื่นใหม่
นักศึกษาไทย : แต่ผมถามสถานทูตไทยเมื่อ 3 อาทิตย์ก่อน เขาบอกว่าใช้เอกสารนี้ นี่ครับ
เจ้าหน้าที่ Préfecture : สถานทูตของคุณไม่ได้มีอำนาจออกเอกสารทางการฝรั่งเศส บัตรพำนักเป็นเอกสารทางการฝรั่งเศส คุณถามคนผิดคน แล้วคุณจะให้เรายอมรับสิ่งที่สถานทูตคุณบอก แสดงว่าสถานทูตประเทศคุณมีอำนาจอธิปไตยเหนือรัฐบาลฝรั่งเศสหรือ ขัอมูลที่คุณได้รับมา มันใช้ไม่ได้แล้ว ตั้งแต่วันที่ 1 เดือนที่ผ่านมา มีการออกระเบียบใหม่ ต้องปฏิบัติตามระเบียบนี้ เป็นหน้าที่ของคนที่มาติดต่อเราที่จะต้องถามมา เราไม่ได้มีหน้าที่ส่งหนังสือเวียนแจ้งให้สถานทูตทุกประเทศที่ตั้งในปารีสให้ทราบว่าเราเปลี่ยนระเบียบใหม่ ถ้าคุณจะดึงดันทำตามที่สถานทูตคุณบอก ก็ไปขอกับสถานทูตของคุณ เชิญออกไปได้.........
ในทางกลับกัน คนฝรั่งเศสเองที่มาติดต่อขอวีซ่าที่สถานทูตไทย ก็มีแทบทุกวันที่โวยวายกับเจ้าหน้าที่แผนกวีซ่าของสถานทูตว่า « คราวที่แล้วมาไม่เห็นต้องใช้เอกสารนี้เลย ทำไมวันนี้ต้องใช้ » คำตอบก็คือ คราวที่แล้ว มันเป็นอดีตไปแล้ว ถ้าเพียงแค่ตรวจสอบขัอมูลกับสถานทูตโดยตรงให้เป็นปัจจุบัน ก็คงไม่ต้องเสียเวลามาเก้อ และไม่ต้องเสียอารมณ์โดยไม่จำเป็น
ในโอกาสนี้ ซึ่งเป็นฤดูแห่งการกลับเยี่ยมบ้านหน้าร้อน ขอแบ่งปันขัอมูลให้ทราบว่า ผู้ที่ได้ยื่นเรื่องขอต่อบัตรพำนักเป็นครั้งแรกหลังจากวีซ่าเข้าฝรั่งเศสที่ได้รับมาเมื่อ 1 ปีก่อน หมดอายุ และได้รับใบแทน เรียกว่า récépissé de première demande นั้น ใบแทนดังกล่าวไม่เปิดสิทธิ์ให้เดินทางกลับเข้าประเทศฝรั่งเศส เหมือนใบแทนกรณีต่อบัตร ซึ่งเรียกว่า récépissé de renouvellement เนื่องจากกรณีแรก ยังไม่มีการออกบัตรพำนักให้ แต่ในกรณีหลัง เป็นการต่ออายุบัตรพำนัก ดังนั้นจึงไม่ควรเดินทางออกนอกประเทศฝรั่งเศสในระหว่างที่ถือ récépissé de première demande [(ที่มาข้อมูล เว็บไซต์ Préfecture du Rhônehttp://www.rhone.gouv.fr/layout/set/print/Demarches-administratives/Sejour-travail-et-naturalisation-des-etrangers/Foire-aux-questions ปรับเป็นปัจจุบัน 24 มิ.ย. 59)